Sau một năm thành lập mạng chuyên gia khởi nghiệp, do công việc bận rộn đến nay (25/9/2012) chuyên gia mới có dịp trả lời một số câu hỏi gửi đến từ cổng tri thức Thánh Gióng của TW Hội Doanh nghiệp Trẻ Việt Nam. Những câu hỏi liên quan đền Khởi nghiệp, Thương hiệu và Kinh doanh do các bạn trẻ gửi về từ khắc các tỉnh thành trên cả nước. Chuyên gia cũng xin chân thành cáo lỗi quy bạn đọc vì sự chậm trễ và sắp tới sẽ đều đặn trả lời các câu hỏi thường xuyên hơn.
Sau đây là trả lời câu hỏi đợt I (Tháng 9-2012)
1. Em muốn mở một cơ sở sản xuất, nhưng chẳng có tí kiến thức nào về quản trị? Đọc trên mạng thấy khó hiểu quá. Các chuyên gia giúp em cách để nghiên cứu tài liệu như thế nào cho hiệu quả nhất.
VVQ: chiến lược cơ bản và kiến thức về chiến lược kinh doanh cơ bản nằm trong mô hình 4P tức marketing mix. Bạn có thể tìm tài liệu trên mạng, hoặc mua sách, hoặc nhờ bạn bè đã học quản trị marketing. Bạn cố gắng đọc các phần trả lời dưới đây sẽ giúp ích rất nhiều, các câu hỏi sau có cùng đề tài (câu 5, câu 9…)
2. Công ty mới thành lập liệu có cần phải chú ý đến xây dựng bộ phận CSR không? Xin các bạn tư vấn giúp!
VVQ: một công ty nhỏ mới thành lập không nhất thiết phải có bộ phận CSR nhưng làm ăn chân chính thì bao giờ cũng có CSR bạn ạ. Nói nôm na nó là kinh doanh có đạo đức. Chẳng hạn trong khi các xưởng cà phê đang nhập nhằng rang xay cà phê ‘đểu’ thì bạn hãy làm ăn chân chính bằng cách sản xuất cà phê chất lượng không dùng hoá chất và gây dựng lòng tin với khách hang, đó là con đường CSR đúng đắn bất kể quy mô doanh nghiệp là nhỏ hay lớn.
3. Em vừa tốt nghiệp Đại học Kinh doanh và công nghệ khoa quản trị kinh doanh, em muốn mở cửa hàng kinh doanh quần áo trẻ em trên mạng. Nhưng thực sự kiến thức về kinh doanh trên mạng của em còn rất nhiều hạn chế. Em muốn hỏi các bạn ( có cùng mối quan tâm) cũng như các chuyên gia trong lĩnh vực này một vài thắc măc, đó là: Tên miền là gì? Cá nhân được đăng ký dưới những nhóm tên miền nào? Giữa tên miền và thương hiệu có liên quan như thế nào?
VVQ: tên miền (domain) là tên hiện lên địa chỉ web, vd: projectphilong.com/vvq hay thanhgiong.vn tên miền nên trùng với thương hiệu là tốt nhất.
4. Tôi đã được nghe nói đến khái niệm Brand Manager, tôi rất hứng thú với công việc này. Tôi muốn hỏi công việc của một Brand Manager là làm gì? Những bạn trẻ muốn chọn nghề này có thể hình dung trước phải làm những gì? Điều kiện tối thiểu có thể trở thành một BM là gì?
VVQ: Brand Manager là nhà quản trị thương hiệu chuyên nghiệp, xuất hiện tại các doanh nghiệp lớn, các công ty đa-quốc –gia. Brand Manager gần giống với marketing manager với điều kiện rất am hiểu về thương hiệu và xây dựng, vận hành marketing theo hướng xác lập thương hiệu mạnh. Khi bạn học quản trị hoặc sau đại học phải chú ý nghiên cứu thương hiệu, quản trị chiến lược thương hiệu (strategic brand management) đó là cơ sở cho brand manager.
5. Một thương hiệu muốn thành công trên thị trường thì phải được định vị. Vậy, cho em hỏi: Định vị là gì ? Cần định vị đối với sản phẩm nào ? Thương hiệu Việt Nam đã được định vị ra sao? Và Nên định vị trước hay sau khi xây dựng thương hiệu ?
VVQ: câu hỏi này rất cơ bản, cho phép tôi mở rộng thành một cặp khái niệm “Phân khúc & Định vị”. Đây là cặp khái niệm thực tiễn cơ bản của brand marketing. Tất cả các sản phẩm đều phải được định vị vào một phân khúc khách hàng cụ thể. Ví dụ cơ bản là phân khúc theo ‘thu nhập’ chúng ta có 5 phân khúc cơ bản: A, B, C, D, và E/F chẳng hạn đối với sản phẩm xe hơi thì xe định vị nhóm A là siêu xe, nhóm B là xe ‘giám đốc’ , nhóm C là xe ‘gia đình’… Đối với bia thì Heineken định vị nhóm A,B còn bia Saigon định vị nhóm C,D…
6. Cho minh hỏi là khi hàng hóa của 1 nước muốn bán vào thị trường của nước khác thì phải đăng kí nhãn hiệu trước thì mới đựoc phép tiêu thụ vào thị trường nước đó có đúng không?
VVQ: thị trường quốc tế ngày nay vận hành theo WTO và các công ước lien quan đến nhãn hiệu hàng hoá và sở hữu trí tuệ. Về nguyên tắc nên đăng ký nhãn hiệu của mình vào một thị trường trước khi chính thức mở thị trường nước đó. Cái này để tránh những rủi ro rất hay gặp phải là đối tác phân phối hay một ai đó đăng ký trước, khi đó buộc phải kiện cáo rất tốn kém.
7. Mình nghe thấy các doanh nghiệp nhắc rất nhiều về ” nhận diện thương hiệu”, mình cũng đang chuẩn bị thành lập một doanh nghiệp kinh doanh thời trang, mình muốn hỏi: Tại sao Doanh nghiệp cần phải xây dựng hệ thống nhận diện thương hiệu? Nhận diện thương hiệu ở đây bao gồm những yếu tố nào?
VVQ: Bạn có thể xem một link sau đây để thấy sự hình thành bộ nhận diện thương hiệu.
Nhận diện Thương hiệu (Brand Identity) chính là bộ mặt chuyên nghiệp của một thương hiệu, giúp phân biệt nhãn hiệu này với nhãn hiệu khác. Về cơ bản nhận diện bao gồm 3 yếu tố: chữ (word), hình nét (sharp), và màu sắc (color) và sự kết hợp tài tình của các yếu tố trên do các nhà thiết kế thể hiện. Về mặt pháp lý người ta chỉ có thể ‘bảo vệ’ thương hiệu của bạn nếu bạn đã có nhận diện khác biệt.
8. Có thể em có ý tưởng sáng tạo, có cách kinh doanh hay, một nhà đầu tư nhìn thấy tiềm năng và rót tiền để cùng làm, theo anh để định giá nguồn “chất xám” này như thế nào? Và làm thế nào để nhà đầu tư đó không chèn ép mình?
VVQ: hiện nay có rất nhiều ý tưởng kinh doanh, nhưng rất dễ bị đánh cắp. Đó là vì bạn chưa nhận thức vấn đề ‘sở hữu trí tuệ’. Một khi có giải pháp kinh doanh, ý tưởng sản phẩm, ý tưởng sáng chế hay công thức sản phẩm mới… hãy tìm một giải pháp bảo vệ ý tưởng bằng các hình thức đăng ký bảo hộ: bản quyền, giải pháp hữu ích, tác quyền, nhãn hiệu hàng hoá… Bạn có thể tìm đến các trung tâm sở hữu trí tuệ ở các tỉnh thành để nhờ sự trợ giúp.
9. Em thấy các thương hiệu muốn phát triển mạnh thường làm công tác truyền thông rất rầm rộ và tốn kém, công ty em mới thành lập chưa lớn , kinh phí không nhiều, muốn phát triển thương hiệu các chuyên gia có cách nào giúp em phát triển thương hiệu mạnh mẽ mà ít tốn kém không ?
VVQ: có 4 cách để làm thương hiệu ít tốn kém, Một là: tạo ra sản phẩm ‘hot’; Hai là: tạo ra một mức giá bán ‘sốc’; Ba là: có một kiểu bán hàng thật ‘lạ’; Bốn là: có một kiểu quảng cáo ‘không giống ai’. Chúc bạn thành công!
10. Các chuyên gia cho tôi hỏi thương hiệu của một công ty có bao gồm văn hóa của công ty đó không ?
VVQ: vâng đúng, Thương hiệu Công ty phải bao gồm cả Văn hoá Công ty.
11. Công ty em muốn mua thương hiệu một sản phẩm thì xin các chuyên gia cho em biết cách xác định giá trị thương hiệu sản phẩm đó được không ạ ?
VVQ: xác định giá trị thương hiệu là đề tài phức tạp. Cái này phải cần tư vấn nghiêm túc. Bạn có thể liên lạc trức tiếp với chuyên gia.
12. Các chuyên gia cho tôi hỏi thương hiệu sản phẩm công ty tôi đã đăng ký bản quyền tại Việt Nam rồi thì có tác dụng trên thế giới không hay muốn dụng trên toàn cầu lại phải đăng ký lần nữa ?
VVQ: xem trả lời câu hỏi số 6.
13. Kính gửi mạng chuyên gia. Tôi muốn hỏi công ty tôi có quy mô gần 20 nhân sự, số vốn kinh doanh là 1 tỷ đồng , lợi nhuận hàng năm là hơn 200tr , bây giờ tôi muốn phát triển thương hiệu thì cho tôi hỏi tôi nên đi thuê 1 công ty chuyên nghiệp tư vấn và làm trọn gói hay tôi nên tuyển 1-2 người về làm nhân viên chuyên trách mảng thương hiệu, theo các chuyên gia thì phương án nào hợp lý hơn?
VVQ: theo tôi bạn nên thuê nhân sự về làm marketing trước đã. Hiện nay chuyên gia đang tư vấn ở mức độ doanh nghiệp đã có một sức mạnh vừa phải với doanh thu 200 tỷ trở lên. Tuy nhiên điều cần thiết mang tính bắt buộc đó là bạn nên thuê chuyên viên thiết kế bộ nhận diện thương hiệu cho tốt ngay từ đầu.
14. Em có ý tưởng làm 1 cây đào bằng sò và em đã làm một số cây, nó có ưu điểm hoa và lá làm từ sò và rất giống 80% hoa đào, thân được bó rất nhiều bao ly lông (tận dụng rác thải) , vậy em có thể phát triển và cạnh tranh lại và hoa giả nhựa được không, cho em ý kiến và cách làm cụ thể , em cảm ơn.
VVQ: bạn cứ bán thử xem có ai mua hay không? Mình chưa có ý kiến gì vì đây là sản phẩm mang tính thẩm mỹ, khó nhận xét chủ quan.
15. Thưa các chuyên gia công ty tôi muốn đánh giá giá trị thương hiệu thì phải làm như nào?
VVQ: xác định giá trị thương hiệu là đề tài phức tạp. Cái này phải cần tư vấn nghiêm túc. Bạn có thể liên lạc trức tiếp với chuyên gia.
16. Thương hiệu là khái niệm trìu tượng đúng hay không thưa các chuyên gia?
VVQ: thương hiệu bao gồm 2 nhóm cả hữu hình và trừu tượng. Chúng tôi hay gọi đó là Giá trị Lý tính (rational) và Giá trị Cảm tính (emotional).
17. Những cơ hội và thách thức đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế.
VVQ: câu hỏi này hơi rộng, tôi không thể trả lời đầy đủ. Bạn có thể xem một tham luận về chiến lược kinh tế thương hiệu tỉnh Đồng Nai, có một số phân tích ngành…Cơ hội cho doanh nghiệp nhỏ và vừa rất nhiều: tìm ra những sản phẩm chế biến từ nông sản, nông nhiệp của Việt Nam… Thách thức cũng nhiều: đó là vốn, trình độ quản lý và khả năng nắm bắt thị trường. Chiến lược chung là tránh đối đầu và phải kiên định.
18. Chào chuyên gia Là một công ty mới thành lập công ty cháu muốn xây dựng hình ảnh và thương hiệu một cách có tổ chức vì vậy công ty đang xây dựng tên miền cũng như thương hiệu của mình chuyên gia cho cháu hỏi đăng ký tên miền thì cần phải làm những thủ tục gì?
VVQ: đăng ký tên miền rất đơn giản. Bạn hãy liên hệ với các công ty dịch vụ tên miền để được chào giá và hướng dẫn.
19. Các chuyên gia cho em hỏi một thương hiệu được coi là thương hiệu mạnh phải bao gồm những yếu tố nào ?
VVQ: mình có một bài viết dịch từ học giả Paul Temporal 12 tiêu chí đánh giá thương hiệu mạnh. Xin mời bạn đọc theo Link sau:
20. Kính thưa chuyên gia! Cháu thấy hầu hết các công ty đều quan tâm đến thương hiệu và hình ảnh của công ty mình vậy chuyên gia có thể giúp cháu. Làm thế nào để xây dựng lên một thương hiệu? Các bước để xây dựng một thương hiệu?
VVQ: Bạn đang đang tầm đến một vấn đề rất quan trọng mà bản thân chuyên gia gọi đó là chiến lược thương hiệu. Xin gửi bạn một sơ đồ xây dựng chiến lược thương hiệu khái quát của công ty tư vấn thương hiệu nổi tiếng của Mỹ Interbrand như sau: (xem hình bên dưới…)
Theo đó chúng ta thấy tư duy chiến lược thương hiệu (brand strategy) ngày nay được đặt ở vị trí trung tâm của tất cả các quá trình thực thi chiến lược kinh doanh (business strategy) là quan điểm khác xa so với trước đây chỉ xem các hoạt động xây dựng nhãn hiệu là một phân nhánh công việc.
Từ điển:
A |
B |
C |
D |
E |
F |
G |
H |
I |
J |
K |
L |
M |
N |
O |
P |
Q |
R |
S |
T |
U |
V |
W |
X |
Y |
Z |